Menu
  • Strona Główna
  • Witamy!
Czytamy we dwoje

Joanna Kuciel-Frydryszak „Służące do wszystkiego”

Posted on 16 lipca 2020

Przynajmniej raz w życiu każda/każdy z nas zamarzył sobie, by mieć „Służące do wszystkiego”. Taki tytuł nosi książka, Joanny Kuciel-Frydryszak po lekturze, której przestałam śnić na jawie o posiadaniu służącej.

Mieszczańska moralność

Autorka dokonała bardzo głębokiego rozeznania tematu, sięgnęła do źródeł, by oddać rzeczywistość polskich służących począwszy od końca XIX wieku, a skończywszy na latach tuż po II wojnie światowej. Aby uzmysłowić sobie, jak wyglądało położenie „pomocy domowej”, wystarczy przypomnieć sobie dramat Zapolskiej „Moralność pani Dulskiej”. To w nim, jak w soczewce skupiły się wszystkie patologie dotykające dziewczyn, które ze wsi przywędrowały do miasta, by zarobić na chleb. Najczęściej były analfabetkami, niemającymi żadnego wsparcia w dużym mieście. Werbowane przez tzw. rajfurki, były wystawiane na sprzedaż niczym niewolnice. Bogate mieszczki przychodziły na krakowski Rynek i wybierały w józiach, marysiach i franiach niczym w ulęgałkach. Dziewczyna dostawała książeczkę, w której po zakończeniu służby jaśnie pani pisała referencje, nie zawsze zgodne z prawdą. Zła opinia powodowała, że dziewczynie trudno było znaleźć nową pracodawczynię.

Służąca czy niewolnica?

Jeśli już znalazła pracę, to nie była to lekka i łatwa służba. Harówka zaczynała się przed świtem, a kończyła późnym wieczorem. Normą było, że służąca nie miała własnego kąta, o pokoju specjalnie dla niej nikomu się nie śniło. Dziewczyna spała w kuchni, często molestowana przez pana domu albo jego synów tak jak Hanka we wspomnianym dramacie Zapolskiej. Gdy zaszła w ciążę po prostu się jej pozbywano. Podobnie postępowano, gdy służąca zachorowała lub stała się zbyt stara, by pracować dla jaśnie państwa. W ówczesnych czasach nikomu się nie śniło o składkach emerytalnych, zdrowotnych, nie było też mowy o urlopach. Dziewczyna miała być zawsze dyspozycyjna i gotowa na każde skinienie swojej chlebodawczyni. Oczywiście zdarzały się wyjątki, kiedy to służąca stawała się prawie członkiem rodziny i nawet w czasie okupacji hitlerowskiej szła z własnej woli do getta, bo część Polek decydowała się na służbę u Żydów. Ale to są wyjątki, a nie norma.

Na napisanie tej książki Kuciel-Frydryszak poświęciła wiele pracy. Sięgnęła do różnorodnych źródeł, dzięki czemu przedstawione fakty są dobrze uwiarygodnione. Jednocześnie ten wyjątkowy i ciekawy reportaż historyczny jest bardzo dobrze napisany. Mimo że praca porusza ważny problem, to czyta się lekko i z przyjemnością. Po jej lekturze ma się już mniejszą ochotę na posiadanie własnej służącej.

1 thought on “Joanna Kuciel-Frydryszak „Służące do wszystkiego””

  1. Pingback: Olga Wichnik „Posełki” – Czytamy we dwoje

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *

O nas

  • Witamy!

Najnowsze wpisy

  • Jelena Kostiuczenko „Przyszło nam tu żyć. Reportaże z Rosji”
  • Lene Wold „Honor. Opowieść ojca, który zabił własną córkę”
  • Eleanor Herman „Królowa Watykanu”
  • „Kolekcjoner porzuconych dusz” Eliane Brum
  • „Wojskowość morska okresu pary i żelaza” czyli czas zmian.

Najnowsze komentarze

  • Jelena Kostiuczenko „Przyszło nam tu żyć. Reportaże z Rosji” – Czytamy we dwoje o Paweł Semmler „Rosja we krwi”
  • „Kolekcjoner porzuconych dusz” Eliane Brum – Czytamy we dwoje o Ojczyzna dobrej jakości
  • Maryla Szymiczkowa „Złoty róg” – Czytamy we dwoje o „Saga rodu Czartoryskich” Zofia Wojtkowska
  • Maryla Szymiczkowa „Złoty róg” – Czytamy we dwoje o „Seans w Domu Egipskim” Maryla Szymiczkowa
  • Olga Wichnik „Posełki” – Czytamy we dwoje o Joanna Kuciel-Frydryszak „Służące do wszystkiego”

Kategorie

  • Bez kategorii
  • Felietoniki Moniki
  • Recenzje

Tagi

Afryka Aminata Austria Austro-Węgry Bator biografia buntowniczki Caravaggio ciekawostki Europa Francja Herbjørg Wassmo historia historia XIX w historia XX w. Impresjonizm I Wojna Światowa Jacek Dehnel Japonia Kapetyngowie kryminał Lawrence Hill malarstwo Maryla Szymiczkowa Niemcy Pastowie pociąg podróż powieść powieść biograficzna powieść historyczna proza norweska Prusy reportaż Rosja Stalin stalinowska Rosja starożytność Słynne rody Te chwile usa Wielka Brytania Wspomnienia XIX wiek ZSRR

Meta

  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.org
©2021 Czytamy we dwoje | WordPress Theme by Superbthemes.com